अमेरिकी कितियाभन्दा पहिले हिउँ चितुवाका सुन्दर तस्वीर खिचिसकेका नेपाली फोटोग्राफरहरू

अमेरिकी कितियाभन्दा पहिले हिउँ चितुवाका सुन्दर तस्वीर खिचिसकेका नेपाली फोटोग्राफरहरू

A+ A A-

अक्टाेबर अन्तिमतिर अमेरिकी फोटोग्राफर कितिया पावलोव्स्कीले सगरमाथा क्षेत्रमा खिचेको हिउँ चितुवाको फोटो सोसल मिडियामा भाइरल छ । काठमाडौंस्थित अमेरिकी दूतावासले नै कितियाले खिचेका तस्वीर शेयर गरिदिएपछि सोसल मिडियामा चर्चा थप चुलिएको हो ।

अमेरिकी फोटोग्राफरले संसारमै दुर्लभ मानिएको हिउँ चितुवाको फोटो सगरमाथामा खिच्नु नेपालको पर्यटनका लागि पनि शुभ खबर हो । यसका लागि कितिया तारिफकी हकदार छिन् ।

तर, उनको गुणगानसँगै धेरैले नेपाली फोटोग्राफरहरूलाई गाली पनि गरिरहेका छन् । यसरी गाली गर्नेहरूको असन्तुष्टिचाहिँ नेपालकै फोटो पत्रकारले हिउँ चितुवाको फोटो यसअघि किन खिच्न सकेनन् भन्ने छ । यसरी कसैले नेपाली फोटो पत्रकारलाई दुत्कारिरहेको भए, ऊ पूर्णतः गलत छ । किनकि कितियाले जस्तै हिउँचितुवका सुन्दर तस्वीरहरू नेपालका वाइल्डलाइफ फोटोग्राफरले यसअघि नै खिचिसकेका छन् । यसबाहेक अनुसन्धानकर्ता, पर्यटक र हिमाली क्षेत्रका स्थानीयले पनि हिउँ चितुवाको तस्वीरहरू नखिचेका होइनन् ।

हामीलाई थाहै छ, फोटोग्राफीको सबैभन्दा चुनौतीपूर्ण शैली नै वाइल्डलाइफ फोटोग्राफी हो । यसमा अङ्गभङ्ग हुनेदेखि ज्यानै जानेसम्मको जोखिम मोल्नुपर्ने हुन्छ । यस्तै जोखिम मोलेर नेपालका फोटोग्राफरले हिउँ चितुवादेखि थुप्रै हिमाली, जङ्गली जनावर तथा पन्छीहरूकाे तस्वीर खिचिसकेका छन् । फरक यति हो, कितिया पर्यटक, अझ अमेरिकी पर्यटक भएकाले धेरैको ध्यान गयो ।

याे पनि..

वाइल्डलाइफ फोटोग्राफर हुन के-के गुण चाहिन्छ ?

वाइल्डलाइफ फोटोग्राफर तासी घलेले १६ वर्षअघि अर्थात् सन् २००६ मै हिउँ चितुवाको तस्वीर खिचेका थिए । त्यसयता आफूले २९ पल्ट हिउँ चितुवालाई आफ्नो क्यामेरामा कैद गरिसकेको उनले बताए । ‘देख्नचाहिँ ३० पल्ट देखेँ तर खिच्नचाहिँ २९ पल्ट खिच्न भ्याएँ’, उनले शिलापत्रसित भने । हिउँ चितुवाका सबै तस्वीर उनले मनाङमै खिचेका हुन् ।

पछिल्लोपल्ट घलेले गत २५ मार्चमा अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्रमा हिउँ चितुवाको तस्वीर खिचेका थिए । उनका अनुसार सगरमाथा क्षेत्रमा चाहिँ यसअघि अनुसन्धानकर्ता सोम आलेले हिउँ चितुवालाई क्यामेरामा कैद गरेका थिए ।

यसैगरी, दुर्लभ हिउँ चितुवाको तस्वीर खिच्ने वाइल्डलाइफ फोटोग्राफर हुन् चुङ्बा शेर्पा । उनले एकपल्ट नभएर दुईखेप अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र पुगेर हिउँ चितुवालाई आफ्नो क्यामेरामा कैद गरेका थिए । यससम्बन्धी विस्तृत न्युज स्टोरी पढ्न यहाँ क्लिक गर्नुहोस् ।

आफ्नै खर्चमा फोटो खिच्न निस्केका चुङ्बा दुईपल्टको प्रयासमा हिउँ चितुवाको फोटो खिच्न सफल भएका थिए । पाँच वर्षभित्र चुङ्बाले खिचेका चर्चितमध्ये एक तस्वीर याे पनि हाे । हिउँ चितुवालाई घोस्ट अफ हिमालय पनि भनिन्छ ।

याे पनि..

जाे ४६०० मिटरकाे उचाइमा 'घाेस्ट अफ हिमालय'लाई पर्खेर १२ दिन पालमुनि बसे

‘पछिल्लोपल्ट कितियाले हिउँ चितुवाको तस्वीर खिच्नुभएछ, यो खुसीको कुरा हो’, चुङ्बाले भने, ‘तर नेपाली फोटोग्राफरले यस्तै फोटो खिच्न नसकेको भन्दै भइरहेको टिप्पणी देखेर दुःख लागेको छ । जबकि, नेपाली फोटोग्राफरले यसअघि नै खिचेका हिउँ चितुवाका तस्वीर कम सुन्दर छैनन् । भूगोलको प्रभाव सायद यहाँनेर परेको महसुस भएको छ ।’

हिउँ चितुवाको तस्वीर खिच्ने अर्का फोटोग्राफर हुन् स्नो मङ्की । उनले हिउँ चितुवाको तस्वीर २२/३३ पल्ट खिचिसकेका छन् । ४/५ वर्षयता वाइल्ड लाइफ फोटोग्राफीमा जमेका उनले दुई वर्षअघि मात्रै मनाङमा हिउँ चितुवाको फोटो खिचेका थिए ।

नोभेम्बरमै उनी फेरि हिउँ चितुवासहितका जनावरको तस्वीर खिच्न निस्कँदैछन् । यसअघि उनी ट्रेकिङ गाइड थिए । आफ्ना सुन्दर तस्वीरकै कारण स्नो मङ्की सोसल मिडियामा रुचाइएका फोटोग्राफर हुन् ।

याे पनि..

हुम्लामा भेटियो जङ्गली याक, हेर्नुहोस् चुङ्बा शेर्पाले खिचेका तस्वीर

हिउँ चितुवालाई क्यामेरामा कैद गर्न पाउनु चानचुने कुरा होइन । एक त यो दुर्लभ प्राणी हो, त्यसमाथि लजालु हुने भएकाले विरलै देखिन्छ । अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण संघ (आईयूसीएन)ले हिउँ चितुवालाई अति दुर्लभको सूचीमा राखेकाे छ । नेपालसहित संसारका केवल १२ देशमा हिउँ चितुवा पाइन्छ ।

नेपालमा तासी, चुङ्बा, स्नाे मङ्कीसँगै ओम यादव, विशाल गौतम, सागर गिरी, दशरथ श्रेष्ठ विजुक्छे, सुदीप केसी, उत्सवजंग थापा, पुरुषोत्तम पोखरेल, अगस्टसिंह लामा पनि नाम चलेका वाइल्डलाइफ फोटोग्राफर हुन् ।

अमेरिकाबाट नेपाल आएर दुर्लभ हिउँ चितुवाकाे फाेटाे खिचेकी कितियाको तारिफ गर्दा नेपाली फोटोग्राफरलाई गाली गर्नु अन्याय हुने वाइल्डलाइफ फाेटाेग्राफर चुङ्बा शेर्पाकाे भनाइ छ । केही दिनयता सोसल मिडियामा नेपाली वाइल्डलाइफ फोटोग्राफरविरुद्ध आएका टिप्पणीले आफूलाई दुःखी बनाएको उनी बताउँछन् । 'हामीले यअघि नै खिचिसकेका तस्वीरचाहिँ तस्वीर नै होइनजस्तो गरी टिप्पणीहरू गरिनु दुःखद् छ', उनले भने ।