जलाधार क्षेत्र उत्थानशील बनाऔँ, बाढीपहिरो रोकौँअहिलेसम्म काभ्रेको रोशी, सिन्धुलीको खुर्कोट र ललितपुरको नख्खु क्षेत्र त्रासमय छ । चरम प्रकृतिको बाढीले नेपालमा यत्रतत्र नोक्सानी मात्रै भएको छ, यिनको पुनर्निर्माण अलपत्र छ, यसमा खर्बौं रकम लाग्छ ।Share
अमेरिका पुनर्स्थापनाको दुष्चक्रमा भुटानी शरणार्थीअमेरिकाले देशनिकाला गरेर भुटान पुर्याएपछि भारतको बाटो भएर झापा आइपुगेका २४ वर्षीय निजेश गुरुङले भने–अमेरिकाले चिनेन, भुटानले निकाल्यो, नेपालले स्वीकार गरिरहेको छैन । अब हामी कहाँ जाने ? कुन देश जाने ?
पानीबिना चल्दैन संसारशुद्ध पानीको मापन गर्ने प्राकृतिक माध्यम नै दुबो हो । कुनै ठाउँको दुबो हरियो छ भने त्यहाँको पानी पनि सफा हुन्छ र हरियो छैन, सुकेको छ, बाङ्गो टिङ्गो छ भने त्यहाँको पानी फोहोर छ भनेर सजिलै बुझ्न सकिन्छ ।
मानव बेचबिखन सम्बोधन गर्ने कानुनी खाकामा दृष्टिकोणको खडेरीयो मस्यौदाका निर्माताहरूले दिन सक्छन्, हालसम्म बेचिएर फर्केर विभिन्न नाममा सञ्चालित पुनर्स्थापना गृहहरूमा पठाइएका कति संख्यामा महिलाहरू ससम्मान साबिकको पारिवारिक र सामाजिक सम्बन्धमा फर्के भनेर ?
भ्रष्टाचारको भूमरीमा पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलविमानस्थल निर्माणका लागि आवश्यक पूर्वाधार र बजारमूल्यको अनुमान गरेर तोकिएको मूल्यभन्दा बढी प्रस्ताव पेस भएपछि ठेक्का प्रक्रिया रद्द गर्नुपर्नेमा प्राधिकरणले चिनियाँ कम्पनीसँग वार्तामार्फत अनुमानित लागतमा सम्झौता गर्यो ।
शिवपुरीमा एक दिन बिताउँदाहामी जति अगाडि बढ्दै जान्थ्यौँ, त्यहाँको प्राकृतिक सुन्दरताले त्यति नै बढी खुस्बु छरिरहेको हुन्थ्यो, र पो यात्रा जीवन्त बनेको थियो । पानी झमझम परिरहेको थियो । हामी भने त्यहाँको प्राकृतिक सुन्दरता देखेर रामाइरहेका थियौँ ।
भियना, प्राग र काठमाडौं नोस्टाल्जियाकाठमाडौं, भियना र प्राग शहरमा संरचनाहरूबीचको विशालतामा ठूलै अन्तर भए पनि गहिरिएर हेर्ने हो भने धेरै नै समानता पाउन सकिन्छ । धार्मिक आस्था र सांस्कृतिक विविधता, पुराना भवन र ऐतिहासिक सम्पदा, मौलिक संस्कृति । तर, हामी लाग्यौँ– पुरानो जोगाउने होइन, नयाँ बनाउने होडमा ।
बीपीको समाजवाद र मदनकाे जबजलाई गिज्याइरहेको राजनीतिपुरानो शोषणकाल देखेका, थुनिएका र गोली खाएको सम्झना बोकेका नेताहरूको मनोविज्ञानले नै आज पनि बोल्नेहरूलाई थुन्न, प्रताडित गर्न र आवाज दबाउन प्रेरित गरिरहेको छ ।
रामहरि खतिवडा तत्काल राजीनामा देऊ उनले भुल्न हुँदैन, राजीनामा नैतिक पराजय होइन, नेतृत्वको इमानदारी पनि हो । यस्तो सन्देश खतिवडाले दिन सके त्यो संसद र समाज दुवैका लागि सान्दर्भिक पाठ बन्न सक्छ ।
शेरबहादुर देउवाको वचनले बन्धक बनेको टीआरसी गठनपीडित, नागरिक समाज र अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले प्रश्न उठाउने व्यक्तिलाई वचन दिएर सङ्क्रमणकालीन न्यायलाई धरापमा धकेल्नु हुँदैन । शान्ति प्रक्रिया पूरा हुनु देउवाको वचनको मानभन्दा धेरै माथि छ भन्ने हेक्का रहोस् ।
