द्वन्द्वले थलिएको यमनमा गोविन्द केसीका तीन महिना (भिडियाे अन्तर्वार्ता)

A+ A A-

द्वन्द्वग्रस्त यमनमा झण्डै तीन महिना बिताएर भर्खरै नेपाल फर्किए प्रा. डा. गोविन्द केसी ।

साउदी अरेबिया र ओमानको छिमेकमा रहेको पश्चिम एसियाली देश यमन कुनै बेला नेपालभन्दा बढी सम्भावना भएको देश रहेछ । मरुभूमिको बीचमा रहेर पनि प्राकृतिक खनिज र सम्पदाहरूले भरिपूर्ण यमन यतिखेर मुस्लिमहरूभित्रैको सामुदायिक युद्धले थलिएको छ । त्यो युद्धलाई बाहिरबाट तेल घसिदिएका छन्, साउदी, इरान र पश्चिमा देशहरूले । यमन उनीहरूका लागि आ–आफ्नो भूसामरिक स्वार्थ तुष्टि गर्ने प्रयोगशाला भएको छ । त्यहाँ निर्दोषहरू मारिइरहेका छन् ।

यमनमा मारिइरहेका तिनै निर्दोष नागरिकहरूमध्ये कतिपयलाई डा. केसीले भेटे । उनीहरूको हाडजोर्नीसम्बन्धी पीडामा मल्हम लगाइदिए । उनीहरूको उपचार गरे । स्वास्थ्यकर्मीहरूलाई अभिमुखीकरण तालिमहरू दिए । सोमालिया र सुडानका समेत बिरामी उनले हेरे । कहिले सुते, कहिले सुतेनन् । खाना त अक्सर समयमा पाउँदै पाएनन् ।

तपाईं पत्याउनुहुन्छ ? यो सबै उनले आफ्नै खर्चमा गरे । एकदम, आफ्नै खर्चमा ।

कुन स्वार्थवश गरे होलान् डा. केसीले यो सबै ? किनकि हिजोआज हरेक कामका लागि, कतिसम्म भने सेवामूलक कामका लागि स्वार्थको शंका गर्ने बानी बसिसकेको छ हामीलाई । डा. केसीले ‘च्या खानु भो ?’ मा झण्डै दुई घण्टा लामो कुरा गर्दै यसको एकसूत्रीय जवाफ दिए, आत्मसन्तुष्टिका लागि । उनले विस्तारमा भने, ‘मान्छेको सेवा गर्दा पाइने भित्री खुसीका लागि मैले यो सबै गर्ने गर्छु ।’

केसी हाइटीमा भुइँचालो जाँदा उतै गएर चिकित्सा सेवा दिएका छन् । उनी फिलिपिन्स गएका छन् । म्यानमार, पाकिस्तान र भारत गएका छन् । प्राकृतिक संकटमात्रै होइन, मानव निर्मित संकटमा परेकाहरूको बिचल्ली देख्न नसकेर यी मानवसेवी डाक्टर सक्दो सहायताका लागि दौडिहाल्छन् । आजको यो अंकमा उनले भर्खरै सम्पन्न यमनयात्राको नालीबेली कहेका छन् । त्यहाँका बिर्सन नसकिने अनुभूतिहरू समेटेर प्रस्तुत भएका छन् ।

नेपाल र नेपालीहरूप्रति यमनी जनताको सकारात्मक भाव पैदा होस् भनेर आफू त्यहाँ गएको डा. केसीले बताएका छन् ।

चिकित्सा शिक्षा सुधार, अनि सार्वजनिक स्वास्थ्यमा आमनेपालीको पहुँचका लागि एक दशकयता सत्याग्रह चलाइरहेका डा. केसीले नेपालमा नटेकेको कुनै जिल्ला छैन । अर्थात् उनी ७७ वटै जिल्लामा पुगिसकेका छन् । सबैभन्दा कम पुगेको हुम्ला रहेछ, त्यो पनि चार पटक मात्रै । उनले यसो भन्दैगर्दा हामी मज्जैले हाँस्यौँ । खुसीको हाँसो ।

आफ्नै सत्याग्रहको ताकतमा नेपालमा चिकित्सा शिक्षा ऐन पारित गराउन जोडबल लगाएका डा. केसी शान्तिपूर्ण परिवर्तनका नमुना बनेका छन् । उनी निष्ठा, सादगी र त्यसको बलमा आर्जन गरेको आफ्नै खालको ढिपी, जिद्दी पनि गर्छन् । तर त्यस्तो जिद्दी, जसले शासनसत्तालाई गलाउँछ, झुकाउँछ ।

र, उनले कोरेको नागरिकमुखी शासनको कल्पनालाई उपेक्षा नगर्न सचेत गराउँछ । यो पल्ट उनै गोविन्द केसीसँग च्याचर्चा । याद रहोस्, डा. केसी च्या पिउँदैनन् । तर गफ त गर्छन् नि । बसन्त बस्नेतले गरेको कुराकानीः