प्रचण्डकाे स्वास्थ्य भ्रमण; वीर अस्पतालको दुर्दशा

A+ A A-

नेकपा अध्यक्ष प्रचण्ड श्रीमती सीता दाहालको उपचार गरेर विहीबार अमेरिकाबाट फर्किएका छन् । उनी स्वदेश फर्किएपछि वीर अस्पताल वा शिक्षण अस्पताल कहिले राम्रो बनाउनुहुन्छ भनेर कुनै पत्रकारले पनि सोधेनन् । त्यहाँ पनि राजनीतिकै कुरा सोधे ।

नेपाली पत्रकारहरुको चेतना त्यहींसम्म थियो, त्यही सोधे । तर सोध्नुपर्ने नेपालको लथालिङ्ग पारिएको स्वास्थ्य क्षेत्रको बारेमा थियो । यदि सबै पत्रकारले वीर अस्पताल वा नेपालका ठूला सरकारी अस्पतालको बारेमा र्याखर्याख्ती पारेका भए प्रचण्डहरु सोच्न बाध्य हुन्थे । तर केही सोधिएन ।

करिब १० दिन लामो उनको स्वास्थ्य भ्रमण कस्तो भयो, त्यो त्रिभुवन विमानस्थलमा जानकारी गराइएन । सबैलाई थाहा भएको कुरा हो कि सीता दाहाल विरामी छिन् । यसअघि उनको सिंगापुरमा पनि उपचार भएको थियो । छोरा प्रकाशको निधन भएपछि उनमा धेरै समस्या आएका छन् ।

झण्डै तीन करोड नेपालीलाई नलाग्ने रोग प्रचण्ड, पत्नी सीता, विद्या भण्डारी, झलनाथ खनाल, रामवरण यादवहरुलाई मात्रै किन लाग्छ ?

स्वास्थ्य संवेदनशीलताप्रति सहानुभूति रहनु स्वभाविक छ । तर उनको अमेरिका भ्रमणलाई केवल स्वास्थ्यप्रतिको सहानुभूतिको रुपमा मात्रै लिन सकिंदैन । उनलाई किन अमेरिका नै लैजानुपर्यो भनेर यो लेखमा चर्चा गर्न खोजिएको छ ।

विदेश उपचार गर्ने सीता एक्ली होइनन् । केही वर्ष पहिले तत्कालीन राष्ट्रपति डाक्टर रामवरण यादव उपचारको लागि जापान गएका थिए । वर्षमान पुन पनि बेलाबेलामा सिंगापुर पुगेर फर्किन्छन् । पूर्व सभामुख ओनसरी घर्ती पनि विदेश उपचार गराएर फर्किएकी थिइन् ।

नेकपा नेता झलनाथ खनाल केही महिना पहिले चीनमा उपचार गरेर फर्किएका थिए । उनी पार्टी एकता घोषणा हुँदा चीनमै थिए । वर्तमान राष्ट्रपति ब्लड क्यान्सर पीडित भएपछि भारतमा उपचार गरेर आएकी थिइन् । विदेश गएर उपचार गर्ने नेताको सूची लामै छ ।

नेताहरु यसरी विदेश जाने बाध्यता कसरी आइलाग्यो ? बारम्बार उनीहरु किन विदेश गइरहन्छन् । झण्डै तीन करोड नेपालीलाई नलाग्ने रोग प्रचण्ड, पत्नी सीता, विद्या भण्डारी, झलनाथ खनाल, रामवरण यादवहरुलाई मात्रै किन लाग्छ ? त्यो रोग गरीब नेपालीलाई नलाग्ने रोग हो ? यी हेर्दा सामान्य देखिए पनि अत्यन्तै गम्भीर प्रश्न हुन् र यिनले देशको सिंगो स्वास्थ्य अवस्थाप्रति लज्जाको बोध गराउँछन् ।

हामी सबैलाई थाहा छ, वीर अस्पताल नेपालको सबैभन्दा पुरानो र ठूलो अस्पताल हो । त्यो पूर्ण सरकारी लगानीमा सञ्चालित छ । तर कुनै प्रचण्ड, झलनाथ, माधव नेपाल वा केपी शर्मा ओलीले त्यो वीर अस्पताललाई उपचार योग्य बनाउन सकेनन् या चाहेनन् ।

शिक्षण अस्पताल पनि प्रचण्ड, पत्नी सीता, केपी ओली, झलनाथ खनाल, वर्षमान पुन, सुजाता कोइराला, रामवरण यादवलाई उपचार गर्न योग्य छैन । बनाइएको छैन ।

गणतन्त्र आएपछि पनि वीर अस्पताल उपचार योग्य अस्पताल बनाइएको हुन्थ्यो भने राष्ट्रपति भएकै अवस्थामा डाक्टर रामवरण यादवलाई जापान जानुपर्ने थिएन । झलनाथ खनाललाई पित्तथैलीको अपरेशन गर्न चीन जानुपर्ने थिएन । केपी शर्मा ओलीलाई मृगौला फेर्न सिंगापुर जानुपर्ने थिएन ।

लाखौं विरामीको ग्यास्ट्रिकको उपचार नेपालमै भएको छ । हजारौंको पित्तथैलीको अपरेशन भएको छ । सयौं विरामीको मृगौला भक्तपुर, शिक्षण र वीर अस्पतालमै फेरिएको छ ।

प्रचण्डहरुले यति लामो समय शासन गर्दा वीर अस्पताललाई २–४ अरब छुट्याएर सुविधासम्पन्न बनाउने कुरा किन सोचेनन् ? उनीहरु किन त्यसो सोचेनन् भने उनीहरुलाई आफू र परिवारका सदस्य विरामी पर्दा अमेरिका जाने बाटो खुल्ला छ ।

उनीहरु दर्जनौं पटक अमेरिका जाऊन्, सिंगापुर जाऊन्, चीन वा जापान जाऊन् तर वीर अस्पतालको हालत सँधै उस्तै छ । गत वर्ष रंगरोगन गर्ने र कम्प्युटरबाट बील काट्नेबाहेक अर्काे काम हुन सकेन ।

नेपाल त्यस्तो अभागी देश हो, जहाँका केन्द्रीय अस्पतालहरु साधारण एक्सरे मेसिन बिग्रेर सर्वसाधारणको उपचार समेत हुन पाउँदैन । वीर अस्पतालमा करोडौं मूल्यका एक्सरे, सीटी स्क्यानलगायतका बहुमूल्य मेसिनहरु बिग्रेको समाचार बारम्बार आइरहन्छ । त्यही वीर अस्पतालमा अति विशिष्ट कक्षमा कोही पनि उपचार गर्न नगएको वर्षाैं भइसकेको छ ।

शिक्षण अस्पतालको हालत पनि त्यो भन्दा फरक छैन । अर्थात् शिक्षण अस्पताल पनि प्रचण्ड, पत्नी सीता, केपी ओली, झलनाथ खनाल, वर्षमान पुन, सुजाता कोइराला, रामवरण यादवलाई उपचार गर्न योग्य छैन । बनाइएको छैन । पछिल्लो दिनमा डाक्टरहरुको आन्दोलनको कारण झण्डै ५० करोड घाटामा गएको समाचार बाहिरिएको थियो । निर्देशक डाक्टर भगवान कोइरालालाई रुँदै राजीनामा दिन बाध्य पारिएको घटना नेपालको स्वास्थ्य क्षेत्रको इतिहासमा कहिल्यै मेटिने छैन ।

नेताहरुको विदेश उपचारबारे नेपाली जनतामा ठूलो आक्रोस छ । त्यो आक्रोसले सीमा नाघेको छ । तर निरीह जनता केही गर्न सक्ने अवस्थामा छैनन् । उनीहरु आक्रोस पोख्छन् मात्रै । केही गर्न सके भने फेसबुक र ट्वीटरमा केपी र प्रचण्डहरुलाई गाली गर्छन् ।

शहर बसेर निजी अस्पतालमा जान र मनोमानी गर्न पाएका सरकारी डाक्टरहरु दुर्गममा जानु नपर्ने भयो । त्यसकारण उनीहरु खुशीयाली मनाइरहेका छन् ।

तथानाम गाली गर्नुलाई सही मान्न सकिंदैन । तर जब कोही मृगौला फेर्ने पैसा नभएर वीर अस्पतालको बाहिर सानो थाली थापेर भिख माग्दै बसेका भेटिन्छन् । क्यान्सरको घाउ काट्न नसकेर मागेर हिंडिरहेका भेटिन्छन् । मुटुको भल्ब फेर्न नसकेर भौतारिंदै हिंड्छन् भने त्यसको दोष ती गरीबहरुको हो ? देशका विरामीहरु कुन अवस्थामा छन् भन्ने कुरा हेर्न रत्नपार्क, पुरानो बसपार्क, नयाँ बसपार्क र वीर अस्पताल वरिपरि माग्न बसेका विरामीहरुलाई हेरे पुग्छ । अन्त कहींकतै जानुपर्दैन ।

केपी शर्मा ओली आफै मृगौलाका विरामी छन् । नियमित औषधीका कारण उनले स्वास्थ्यलाभ गरिरहेका छन् । प्रधानमन्त्री भएका कारण, सिंगापुर गएर उपचार गरे पनि उनलाई सहानुभूतिको लाभ प्राप्त छ । राज्यबाट करोडौंको सुविधा लिन सक्छन् ।

तिनै केपी ओलीप्रति जनतामा तीब्र आक्रोस छ । ओली, प्रचण्ड वा माधव नेपालले बुझ्नुपर्ने कुरा के हो भने जनताको आक्रोस ओली सिंगापुर गएकोमा वा प्रचण्डले आफ्नी पत्नी अमेरिका लगेका कारण होइन । वीर अस्पतालको विजोग भएका कारणले, सामान्य रोगका कारण मृत्युवरण गर्नुपरेका कारणले, सुत्केरी हुन नसकेर मृत्यु हुन परेका कारण तिनीहरुमाथि आक्रोस बढेको हो ।

गाउँका अस्पतालहरुमा डाक्टर छैनन् । डाक्टर गोविन्द केसीले ३ वर्षे सेवा अवधिलाई घटाए १ वर्षे बनाइदिएर ठूलो सत्याग्रही ठहरिएका छन् । सरकारले उनको मागलाई जस्ताको तस्तै सदर गरिदिएको छ । एक त सरकारले दुर्गममा डाक्टर पठाउनै सकेको थिएन ।

अर्कातिर गोविन्द केसीको माग त्यहींनिर थपियो । गोविन्द केसीलाई मात्रै होइन, सरकारलाई ठूलो सफलता मिल्यो । गरीब जनतामाथि बज्र हानिँदा पनि धेरै जनताले बुझ्ने सामथ्र्य राख्दैनथे । शहर बसेर निजी अस्पतालमा जान र मनोमानी गर्न पाएका सरकारी डाक्टरहरु दुर्गममा जानु नपर्ने भयो । त्यसकारण उनीहरु खुशीयाली मनाइरहेका छन् ।

सरकारी स्तरबाटै देशलाई चाहिले डाक्टर उत्पादन गर्न एमबीबीएस पढाइ हुने भइदिएको भए बंगलादेशका तेस्रो दर्जाका मेडिकल कलेजमा पढेर नेपाल मेडिकल काउन्सीलको परीक्षामा ३६ पटकसम्म फेल हुनु पर्दैनथ्यो । भाषण गर्दा बोली चिप्लिएकै भरमा मन्त्रीहरुले राजीनामा दिनुपर्दैनथ्यो ।

प्रचण्ड र केपी ओलीले दुर्गा प्रसाईंकोमा पुगेर मार्सी भात खानु पनि पर्दैनथ्यो । मनमोहन मेडिकल कलेजको लागि मरिहत्ते गरेर राजेन्द्र पाण्डेहरुले संसदमा रोइकराई पनि गर्नुपर्दैनथ्यो ।

प्रचण्ड, उनकी पत्नी, झलनाथ खनाल, रामवरण यादव, विद्या भण्डारी, ओलीहरु किन विदेश पुगेरै लामो आयु बाँच्न चाहन्छन् र त्यो सुविधा नेपाली जनतालाई दिन चाहँदैनन् ?

र, समाजवादी स्वास्थ्य : सरकारले प्रत्येक नेपालीको स्वास्थ्यको ग्यारेन्टी गरेको छ । त्यो ग्यारेन्टी बानेश्वरबाट पास भएर शीतल निवासले सदर गरेको छ । तर कुनै पनि अस्पतालमा त्यो ग्यारेन्टी पुगेको छैन । सरकारी अस्पतालको बेहाल छ । डाक्टर छैनन्, ल्याब र मेसिनहरु छैनन् । औषधी छैन ।

पाँचतारे निजी अस्पतालले विरामीलाई विभिन्न बहाना र परिबन्दमा पारेर लाखौंलाख असुलिरहेका छन् । विरामी मर्यो भने पैसा नतिरेसम्म लास पनि कब्जा गरेर राख्छन् । त्यो कुनै पनि अवस्था प्रचण्ड, झलनाथ, माधव नेपाल, वर्षमान वा अरु बडे नेतालाई बेहोर्नु पर्दैन ।

उनीहरुले पाँचतारे अस्पतालमा पनि लाखौंको छुट सुविधा पाउँछन् । गरीबहरुबाट असुल गरेको पैसा अस्पतालका मालिकहरुको राजसी ठाँट, देशविदेशको सयर र सात पुस्तासम्मलाई पुग्ने गरी सम्पत्ति थुपार्नको लागि मात्रै होइन, तिनीहरुलाई छुट सुविधा दिनका लागि पनि हो ।

अन्त्यमा, प्रचण्ड, केपी शर्मा ओलीज्यू, नेपालमा कम्तीमा प्रदेश स्तरीय भव्य र सुविधासम्पन्न सरकारी अस्पताल बनाउनुहोस् । एउटा अस्पताललाई ५ अरब लागेछ भने पनि ३५ अरबमा सबै काम सम्पन्न हुन सक्छ । एउटा देशको लागि ३५ अरब त्यति ठूलो कुरा होइन ।

भएका सरकारी अस्पताल ध्वस्त गरेर निजी अस्पतालहरु पोस्ने, पार्टीका बडेबडे नेता, तिनीहरुका पत्नी, छोराछोरीलाई विदेश लगेर उपचार गर्ने र गरिब जनतालाई उपचार नै नगरी, डाक्टरको मुखै नदेखी मर्न बाध्य पार्ने राष्ट्रघात २०४६ सालमा बहुदल आएको दिनदेखि नै सुरु भएको छ ।

केपी ओली वा कोही कसैले भएको छैन भन्छन् भने, यो प्रश्नको जवाफ नेपाली जनताले बीसौं वर्षसम्म सोधिरहनेछन् । प्रचण्ड, उनकी पत्नी, झलनाथ खनाल, रामवरण यादव, विद्या भण्डारी, ओलीहरु किन विदेश पुगेरै लामो आयु बाँच्न चाहन्छन् र त्यो सुविधा नेपाली जनतालाई दिन चाहँदैनन् ? कुनै जवाफ भए हरेक विहीबार हुने पत्रकार सम्मेलनमा सञ्चारमन्त्री गोकुल बाँस्कोटामार्फत् भए पनि जानकारी आओस् ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, चैत १६, २०७५ ०१:१८