आप्रवासी श्रमिकलाई कतार छाड्न ‘एक्जिट पर्मिट’ नचाहिने

A+ A A-

अब कतारमा कार्यरत आप्रवासी श्रमिकलाई कतार छाड्न ‘एक्जिट पर्मिट’ नचाहिने भएको छ । सन् २०१८ सेप्टेम्बरमै कतारले स्वदेश फर्किन चाहने आप्रवासी श्रमिकलाई ‘एक्जिट पर्मिट’ नचाहिने ऐन ल्याएको थियो । कतार सरकारले विदेशी श्रमिकलाई दिएको यस्तो सुविधाको अन्तर्राष्ट्रिय श्रम संगठन (आईएलओ)ले पनि स्वागत गरेको छ ।

कतारको कानुन मन्त्रालयले गत १६ जनवरीमा निजी क्षेत्रमा काम गर्नेहरू, कृषि क्षेत्रमा काम गर्नेहरू, घरेलु कामदारलगायतलाई खुरुज (एक्जिट पर्मिट) नचाहिने घोषणा गरेको छ । यसको श्रमिक अधिकारका क्षेत्रमा काम गर्ने संघसंस्थाहरूले स्वागत गरेका छन् ।

अन्तर्राष्ट्रिय संस्था ह्युमन राइट्स वाचले कतारले गत १६ जनवरीमा बहुसंख्यक आप्रवासी श्रमिकलाई कतार छाड्न खुरुज नचाहिने घोषणा गरेकामा स्वागत गरेको छ ।

कतार सरकारले पछिल्लो घोषणाले कतारमा कफला प्रणाली (स्पोन्सरसिप सिस्टम) हट्दै गएको सङ्केत देखिएको जनाएको छ । कफाला प्रणालीले श्रमिकमाथिको शोषणलाई बढावा दिने भएका कारण सो प्रणाली हट्नुपर्ने माग लामो समयदेखि अन्तर्राष्ट्रिय जगतले राख्दै आएको छ ।

कतार सरकारले पछिल्लो समय विदेशी श्रमिकलाई दिएको सुविधा श्रममैत्री भएको श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयका सचिव विनोद केसीले बताए । कतार सरकारले विदेशी श्रमिकलाई सुविधासँगै कानुनी रूपमा सहज पनि बनाइरहेको उनको भनाइ छ ।

घरेलु श्रमिक स्वेच्छाले फर्कन पाउने !

कतारको कानुन मन्त्रालयले विदेशी घरेलु श्रमिक आफ्नो इच्छाअनुसार स्वदेश फर्कन पाउने अधिकार दिएको छ । यसअघि कतारले स्वदेश फर्किन चाहने घरेलु श्रमिकले ७२ घण्टाअगाडि रोजगारदातालाई जानकारी गराउनुपर्ने व्यवस्था थियो ।

पछिल्लो नयाँ कानुनअनुसार विदेशी श्रमिकले आफूले चाहेको समयमा स्वदेश फर्कन सक्ने व्यवस्था गरिएको छ । नेपाल सरकारले घरेलु रोजगारीमा कतार पठाउन प्रतिबन्ध लगाएको छ । अब नयाँ कानुन लागू भए पनि नेपाली श्रमिकले तत्काल फाइदा लिन पाउने छैनन् ।

घरेलु श्रमिकलाई आफ्नो रोजगारदातालाई जानकारी नगराई पनि स्वदेश फर्किने अधिकार हुनुपर्ने कतारका सरकारको निर्णयलाई ह्युमन राइट्स वाचले श्रमिकमैत्री भएको बताएको छ । नयाँ कानुनअनुसार स्वदेश फर्किन चाहने घरेलु श्रमिकले त्यसका बारेमा रोजगारदातालाई मात्र नभई सरकारी निकायमा समेत आफू तीन दिनपछि स्वदेश फर्किने विषयमा जानकारी दिएर आउन सक्ने व्यवस्था छ ।

यसरी जानकारी गराएको ७२ घण्टा (३ दिन)भित्र रोजगारदाता कम्पनीले श्रमिकको बाँकी तलब, सुविधा तथा स्वदेश फर्किने टिकट उपलब्ध गराउनुपर्नेछ ।

रोजगारदातालाई जानकारी नदिई स्वदेश फर्किने विदेशी घरेलु श्रमिकले पुनः ४ वर्ष कतार प्रवेश गर्न नपाउने व्यवस्था छ । यसअघि कतारमा अवैध र रोजगारदाता कम्पनीलाई जानकारी नगराई फर्कने विदेशी श्रमिकलाई पुनः कतार जान प्रतिबन्ध नै थियो ।

हाल कतारमा करिब साढे ३ लाख नेपाली रोजगारीमा कार्यरत रहेको वैदेशिक रोजगार विभागका तथ्यांकमा छ, जसमा १ लाखभन्दा धेरै घरेलु श्रमिक रहेको सरकारी अनुमान छ । कतारमा श्रमिक अवधि सकिए पनि स्वदेश नफर्की अवैध हैसियतमा करिब १ लाख नेपाली श्रमिक रहेका सरकारी अनुमान छ ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, माघ ८, २०७६ १३:१६