यसपटक देउवासँग बाजी नराखेरै चुनाव जित्दैछन् चिरीबाबु

A+ A A-

ललितपुर महानगरपालिकाको मतगणनास्थलबाहिरको चिसो पेटी, जहाँ निवर्तमान मेयर चिरीबाबु महर्जन ताजा मतपरिणाम सुन्न आफ्नै कार्यकर्तासँग प्रतीक्षारत छन् ।

सुरुवाती दिनमा आफैँ प्रतिनिधि बसेर मतगणना नियालेका महर्जन पछिल्लो समय आफ्नै कार्यकर्तासँग प्राङ्गणमा गफिइरहेका भेटिन्छन् । महर्जनलाई गफ सुन्ने र सुनाउने गज्जबको मेलो बनेको छ, मतगणनास्थल । यसरी अनौपचारिक भएर नबसेको थुप्रै भएको बताउने उनी भन्छन्, ‘तर हामी नेवारहरू, त्यसमाथि पनि ज्यापुहरू त लस्करै बसेर ‘लप्टे भोयः’ खाएर बसिराखेको हुन्छौँ नि ।’

०००

‘तपाईंलाई अग्रिम बधाई छ है !’

हात मिलाउँदै शुभकामना दिनेको ओहिरो लाग्न थालिसकेको छ, उनलाई । किनभने उनले हालसम्म झण्डै दोब्बर मतले नेकपा एमालेका मेयर उम्मेदवार हरिकृष्ण व्यञ्जनकारलाई पछाडि पारेका छन् ।

अघिल्लो चुनावमा केवल ३ सय २६ मतले व्यञ्जनकारलाई हराएर विजयी बनेका चिरीबाबुले यसपटक १४ हजार मतको फराकिलो अग्रता लिइरहेका छन् ।

०००

ललितपुरको मतगणना भइरहेको जावलाखेलको यो त्यही प्राङ्गण हो, जहाँ अघिल्लोपटक चुनावमा पनि आफ्नो भोट सुन्न प्रतिक्षारत भएर यसरी नै बसेका थिए उनी । तर, त्यतिखेर र यसपटकको बसाइमा भने केही भिन्नता छ ।

‘अघिल्लो पटकको बसाइ डरलाग्दो-डरलाग्दो थियो’, हाँस्दै चिरीबाबुले सुनाए ।

‘भीमसेन मन्दिरमा राखेको चराजस्तै थियो होला है ?’, छेउमै बसेर नियालिरहेका एक स्थानीयले प्रश्न गरे ।

‘कहाँ अहिलेको जस्तो स्थायी बसाइ थियो र त्यो ! बस्नेबित्तिकै उठौँउठौँ लाग्ने, उठ्नेबित्तिकै बसौँबसौँ लाग्ने, छटपटीको सीमा नै थिएन’, चिरीबाबु केही भावुक सुनिए ।

नहोस् पनि किन ! मतगणना भइरहँदा कहिले अगाडि त कहिले पछाडि हुँदै गर्दा चिरीबाबुभित्र डरको ग्राफ पनि उकाली-ओराली गरिरहन्थ्याे, नेप्से परिसूचकजस्तै । २१०० मतान्तर भएर फराकिलो भएको प्रतिस्पर्धा धापाखेलमा पुग्दा १०६ मा झर्दा मनमा आँधी चलेको हिजैजस्तो लाग्छ उनलाई । त्यसैले पनि मतपरिणामको पर्खाइ अत्यासलाग्दो लाग्छ उनलाई ।

‘यता आए ठीक हुन्छ कि उता जाँदा ठीक हुन्छ भनेर बेचैन हुन्थ्यो मन । यस्तो बेलामा ट्वाइलेट पनि धेरै जाऊँ-जाऊँजस्तो लाग्ने रहेछ’, चिरीबाबुले यति भन्दा हाँसोको फोहरा छुट्यो । सबै जना गललल हाँसे ।

'यसरी हाँसेर कुरा गर्ने मुडमा म कहाँ थिएँ र ?’, त्यतिखेरको प्रतिस्पर्धा सम्झँदै उनले भने ।

हुन पनि उनका प्रतिस्पर्धी व्यञ्जनकार तत्कालीन नेकपा एमालेको ललितपुरका जिल्ला अध्यक्ष थिए । चिरीबाबु भने केवल वडाध्यक्ष । वडा नम्बर ३ मा तीनपटक वडाध्यक्ष जिते पनि, ज्यापू समाजको अध्यक्ष नै भए पनि मेयर पदका लागि आफ्नो राजनीतिक ‘पोर्टफोलियो’ निकै कमजोर भएको चिरीबाबुको बुझाइ थियो ।

शेरबहादुर देउवासँग एक लाख रुपैयाँ बाजी

यत्तिको राजनीतिक ‘करियर’को पृष्ठभूमिमा नै चिरीबाबुले मेयरमा दाबी गर्दैगर्दा, उनको राजनीतिक उचाइ पुग्छ भन्नेमा उनी आफैँ विश्वस्त थिएनन् । तर, पार्टीका तत्कालीन जिल्ला सभापति मदनबहादुर अमात्यले चिरीबाबुको ‘मार्केटिङ’ गरिदिए । नभन्दै उनले टिकट पनि पाए ।

तर, टिकट पाउँदा चिरीबाबुले सानोतिनो महाभारत नै लड्नुपर्‍यो । ‘एक त टिकट पाउनै मुस्किल, पाइसकेको टिकट जोगाउन उत्तिकै मुस्किल’, पहिलोपटक मेयरमा लड्दाको अनुभव सुनाउँदै चिरीबाबु भावुक भए ।

यतिसम्म कि पार्टीको तर्फबाट मेयरमा टिकट दिनुअघि पार्टी सभापति शेरबहादुर देउवासँग चिरीबाबुको बाजी नै पर्‍यो ।

‘तपाईंले जित्नुहुन्छ ? साँच्चै जित्नुहुन्छ ?’, शेरबहादुरले एकपटक होइन, पटकपटक सोधेर चिरीबाबुलाई र्‍याखर्‍याख पारे ।

चिरीबाबुले चाहिँ बारम्बार म जित्छु भनिरहे । तर, जति नै पटक आफूले जित्छु भनेर प्रण गर्दा पनि शेरबहादुरको प्रश्न र शंका भने रोकिएन । प्रश्नले आजित भएपछि चिरीबाबुले झोक्किँदै आफूले नजिते एक लाख रुपैयाँ देउवालाई दिने कसम खाए । र, आफूले जिते देउवाले एक सय रुपैयाँ दिनुपर्ने कबुल गराएर चिरीबाबुले अठोट प्रदर्शन गरे । अन्ततः शेरबहादुर शान्त भए र चिरीबाबुलाई मेयरका लागि टिकट दिन बाध्य भए ।

तर, उनको लडाइँ यत्तिमै रोकिएन । टिकट पाइसकेपछि पनि गठबन्धनको ‘लफडा’ सुरु भयो । काठमाडौंमा माओवादीले कांग्रेसलाई छोड्ने र ललिपतुरमा चाहिँ माओवादीलाई छोडिदिने कुरा निस्कियो ।

त्यसपछि भने चिरीबाबुले अडान लिए । काठमाडौंको ठेगान छैन, ललितपुरमा हामीले जित्छौँ भनेर त्यस दिन 'भूमिगत' भए चिरीबाबु । ‘त्यसदिन मनोनय फिर्ता गर्ने दिन थियो’, चिरीबाबु भन्छन्, ‘आफ्नो काबुभन्दा बाहिरका तत्वहरूले धेरै प्रभाव पार्दा मलाई मेयरमा लड्नुभन्दा अगाडि नै गाह्रोगाह्रो परेको थियो ।’

नभन्दै चिरीबाबुले ललितपुरको मेयर जिते । मेयरमा जितिसकेपछि तत्कालीन केन्द्रीय सभापतिसँग पुनः परिचय गर्न चिरीबाबु कार्यालय पुगे । चिरीबाबुलाई देखेर शेरबहादुर देउवाले हत्तपत्त हजार रुपैयाँको नोट झिके । चिरीबाबु पनि के कम, १०० रुपैयाँ दिनुपर्नेमा ९०० रुपैयाँ बढी भयो भन्दै वालेटबाट ९०० रुपैयाँ झिकेर देउवालाई फिर्ता दिन तम्सिए । देउवाले भयोभयो पर्दैन भने ।

अन्ततः सयको सट्टा देउवाले चिरीबाबुलाई हजार रुपैयाँ र बधाई दुवै दिए ।

विजयपछिको पहिलो लडाइँ

प्रतिस्पर्धा निकै रोचक र घोचक भए पनि अन्ततः ३ सय २६ मतान्तरले विजयी भएका चिरीबाबुलाई सबैभन्दा आनन्द त्यतिखेर आयो, जब आफ्नै प्रत्यासी हरिकृष्ण व्यञ्जनकारले उनलाई बधाई भन्दै शुभकामना सन्देश पठाए । चिरीबाबुले पनि धन्यवाद भन्दै म्यासेज पठाए । उनी खुब खुसी भए ।

तर, उनको यो खुसी धेरैबेर टिकेन । भोलिपल्ट पुल्चोकस्थित घर पुग्दा आफूविरुद्ध मुद्दा लागेको खबर उनले पाए । जितेको भोलिपल्टै आखिर कसले मुद्दा हाल्यो होला ? चिरीबाबु अक्क न बक्क परे । पछि थाहा लाग्यो, मुद्दा अरु कसैले नभएर मेयरमा हारेका हरिकृष्णले हालेका रहेछन् । मतदानमा धाँधली भएको भन्दै हरिकृष्णले मुद्दा हालेका रहेछन् ।

सुरुमा त चिरीबाबुले पत्याएनन् । अघिल्लो दिन म्यासेज गरेर बधाई दिएका विपक्षी साथीले मुद्दा नै त पक्कै हालेनन् होला भन्ने चिरीबाबुलाई लागिरह्यो । तर, घर आएर नेट खोलेर म्यासेज हेर्दा त हरिकृष्णले म्यासेज हटाइसकेका रहेछन् ।

तर, ‘स्मार्ट’ (उनकै शब्दमा) चिरीबाबुले अघिल्लो दिन नै उक्त म्यासेज स्क्रिनसट गरिसकेका थिए ।

पछि सोही म्यासेज र रिप्लाई राखेर अदालतमा पेस गरेर मुद्दा पनि जितेकाे चिरीबाबु बताउँछन् । ‘३ सय २६ भोटले मात्रै हार्दा विपक्षीलाई पनि मुद्दा राखौँराखौँ लाग्दो रहेछ । थोरै भोटको अन्तर हुँदा त्यस्तो हुँदो रहेछ’, हार्नेको मनोविज्ञानलाई आत्मसात् गरेको उनले बताए ।

०००

तर, यसपटकको परिस्थति फरक भइसकेको छ । मतपरिणाम आइरहँदा विगतजस्ताे बेचैन उनी छैनन् ।

कांग्रेसबाट मेयरको टिकटको आकांक्षा राख्ने धेरै भए पनि पार्टीले कामको मूल्याङ्कन गरेर अन्तिममा चिरीबाबुलाई नै टिकट दिने निर्णय गरेको थियो । ‘यही रफ्तारले जित्दै जाने हो भने २०/२५ हजार भोटले जित्छु होला’, चिरीबाबु खुसी सुनिए, ‘त्यसैले पनि अहिलेको बसाइ एकदमै सहज भइरहेको छ ।’

०००

आजभन्दा पाँच वर्षअगाडि टिकट पाउन पनि धौधौ भएका चिरीबाबु, जसलाई मूल राजनीतिक नेतृत्व कसैले पनि चिन्दैनथे । आखिर यो पाँच वर्षमा उनले के त्यस्तो गरे जसले गर्दा उनले यसपटक यतिबिघ्न भोट पाउन सफल भए त ?

आफ्नो कार्यसम्पादनप्रति नगरबासी सन्तुष्ट भएकाले नै आफूले अत्याधिक मत पाउन सफल भएको चिरीबाबुले बताए । आफ्नो कारणले नगरवासी कसैको पनि शिर झुक्न नदिने प्रण गरेका थिए चिरीबाबुले । नभन्दै पाँच वर्षको दौरानमा अल्पमतमा हुँदाहुँदै पनि नगरवासीको मन जित्न सफल भएको उनको दाबी छ ।

‘नगरवासीले मुक्त कण्ठले प्रशंसा गरेका छन् । कथंकदाचित् विपक्षीहरूले दुःख नदिँदा हुन् त अहिले गरेको कामभन्दा हामी कम्तीमा पनि डबल गर्न सक्थ्यौँ’, आत्मसमीक्षा गर्दै चिरीबाबुले भने, ‘किनभने यहाँ अधिकांश मान्छेहरू खुट्टा मात्रै तान्छ, हात तान्दैन नि त !’

यति हुँदाहुँदै पनि पाँच वर्षको अन्तरालमा नगरवासीको मन छुने काम गरेको उनको दाबी छ । ‘वर्ल्ड बैंक, एसियाली विकास बैंक, युरोपियन युनियन सबैसँग हाम्रो सहकार्य छ । उहाँहरूको सहयोगमा हामीले काम गरिरहेका छौँ । तसर्थ उहाँहरू पनि निकै खुसी हुनुहुन्छ’, उनले भने ।

सम्झन लायक काम

ललितपुरलाई व्यवस्थित बनाउन थुप्रै वातावरणमैत्री परियोजनाहरू ल्याएको चिरीबाबुले बताए । प्रत्येक घरघरमा सडक सञ्जालमा आधारित जीपीएस सिस्टम जडान गरी घरको ब्लक नम्बर बनाएको उनकाे भनाइ छ । सबैभन्दा उल्लेखनीय काम कोभिडकालमा भएको उनको भनाइ छ ।

सम्पदाको क्षेत्रमा आफूले ललितपुरमा कायापलट नै गरेको चिरीबाबुको दाबी छ । ‘मूर्त र अमूर्त सम्पदाको क्षेत्रमा हामीले धेरै काम गर्‍यौँ । तर, यो भन्दैगर्दा भक्तपुरले जस्तो भने अझै गर्न सकेका छैनौँ’, चिरीबाबु स्वीकार्छन् ।

यी र यस्तै कामले नै आफूले नगरवासीको मन जित्न सफल भएको उनले बताए । मन जितेको प्रमाण मतमा स्पष्ट देख्न सकिने उनको तर्क छ ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, जेठ ८, २०७९ २०:०३