Shilapatra शिलापत्र - खबरको स्थायी ठेगाना

Medhavi

Medhavi

The Next

The Next

ब्लग

प्रधानमन्त्रीलाई खुलापत्र– ‘भ्रष्टाचारले हजुरलाई अंकमाल गरिसक्यो !’

प्रधानमन्त्रीलाई खुलापत्र– ‘भ्रष्टाचारले हजुरलाई अंकमाल गरिसक्यो !’

कर्णालीमा स्वास्थ्य सेवा दिँदाको मेरो अनुभव

कर्णालीमा स्वास्थ्य सेवा दिँदाको मेरो अनुभव

अञ्जिला: अठोट, संघर्ष र सफलताको त्रिवेणी

अञ्जिला: अठोट, संघर्ष र सफलताको त्रिवेणी

लीलबहादुर क्षेत्री : असमबाट उदाएका आख्यानका घाम

लीलबहादुर क्षेत्री : असमबाट उदाएका आख्यानका घाम

कोलम्बो: ‘पिक मी’, टुकटुक र कोतु रोटी

कोलम्बो: ‘पिक मी’, टुकटुक र कोतु रोटी

अनि दशरथ चन्दले भने 'म मारिए मेरो निम्ति रोइदिने कोही छैन, राममाया तिमी एकछिन भए पनि रोइदेऊ है'

अनि दशरथ चन्दले भने 'म मारिए मेरो निम्ति रोइदिने कोही छैन, राममाया तिमी एकछिन भए पनि रोइदेऊ है'१९९७ सालका कैदीहरू, थुनुवाहरू तथा शहीदहरूको ताजा स्मृतिलाई हृदयमा राखेर ७० वर्ष नाघिसकेकी राममाया अझै जीवित छिन् । उनी बराबर भन्छिन्– ती देवताजस्ता कलिला युवक गंगालाललाई गोली हानी मारेको सम्झेर झस्किरहन्छु ।

द्वैध लिंगीय पिँजडा र चिकित्सा प्रणालीको दबाबमा कसले निर्धारण गर्छ– को हो ‘महिला’ ?

द्वैध लिंगीय पिँजडा र चिकित्सा प्रणालीको दबाबमा कसले निर्धारण गर्छ– को हो ‘महिला’ ?हालका वर्षहरूमा 'ट्रान्स महिलाहरू महिला हुन्' भन्ने वाक्यांश पश्चिमेली लैंगिक राजनीतिको एक शक्तिशाली नाराका रूपमा स्थापित भएको छ ।

गौरीटापमा जीवनको पहिलो टेन्टको बसाइँ

गौरीटापमा जीवनको पहिलो टेन्टको बसाइँस्पार्क कारको आयोजनामा स्पार्क एड्भेञ्चर कार्यक्रममा सालुखुम्बुको गौरीटापको यात्रामा निस्कँदै गर्दा मेरो मनमा धेरै कौतुहुलता थियो, साथमा उत्साहित पनि धेरै नै थिएँ । यसअघिको यात्रामा जानुभएका धेरै कलाकाहरूले स्पार्क एड्भेन्चरको बारेमा सुनाउनुभएको र अवसर आएमा जानु है भन्ने सुझावले पनि म कति बेला त्यो यात्रामा निस्कन पाउछु भनेर बसिरहेको थिएँ ।

विपश्यना ध्यान साधनाको दुर्गम पथमा

विपश्यना ध्यान साधनाको दुर्गम पथमापंक्तिकारको जिज्ञासा उनीप्रति ह्वात्तै बढ्यो, अनि अब त आफूले सोचेको गलत नहोला भनी प्रश्नमा उत्तर पनि मिसाउँदै सोध्यो, ‘तपाईंको यो पहिलो धर्म सेवा हो ?’ ‘होइन, छैटौँ हो’ भन्ने जवाफले एकलव्यले हानेको तीरले भुकिरहेको कुकुरको मुखमा वाणको बुजो लागेझैँ उसको प्रश्नको मुखमा पनि बुजो लाग्यो ।

रित्तो बोरामा च्यातिएको सपना

रित्तो बोरामा च्यातिएको सपनाफर्किएपछि देखेँ- समाज अझै उस्तै छ । खुट्टा तान्ने, असफलतामा रमाउने, र अरूको पीडामा हाँस्ने । कोही सोध्थे, 'अनि के ल्यायौ ?'- जस्तो म किनमेल गर्न गएको थिएँ । कोही हाँस्थे, 'नत्र किन फर्किन्थ्यौ त !'

बाउ ! एउटा जीवनको अन्त्य: सच्याउँदै गलत संस्कार

बाउ ! एउटा जीवनको अन्त्य: सच्याउँदै गलत संस्कारबाबालाई गुमाउनुपर्दाको असह्य पीडा मभित्र पनि थियो, रुन मन त मलाई पनि थियो । तर, मलाई आमा, भाइ र बहिनीका अगाडि रुने छुट थिएन । कमजोर हुनु हुन्थेन । संसारको सबैभन्दा ठूलो पीडा त निर्धक्कसँग रुन नपाउनु पो रहेछ ।

आमाले सोध्नुभो– वास्तु के हो ?

आमाले सोध्नुभो– वास्तु के हो ?वास्तुशास्त्रले सूर्य कहाँबाट उदाउँछ ? हावा कुन दिशाबाट चल्छ ? पानी बग्ने दिशा कुन हो ? यी सबै कुरालाई राम्ररी विश्लेषण गरेर निर्माण सुरु गर्न सल्लाह दिन्छ । यसले प्रकृति र मानिसबीचको समन्वय गरी निवासलाई आनन्दित बनाउँछ ।

जलवायु परिवर्तनको असरलाई कसरी कम गर्ने ?

जलवायु परिवर्तनको असरलाई कसरी कम गर्ने ?यात्रामा हिँड्दा कहिल्यै पनि फोहोरहरू गाडीको झ्यालबाट हावामा फ्याँक्ने नगरौँ । किनभने नेपालका अधिकांश सडकहरू जंगलको बीचमा बनेका छन् । त्यहाँ फोहोर फ्याँक्नु भनेको त्यो प्लास्टिकजन्य फोहोर अबका सयौँ वर्षसम्म त्यहीँ रहनु हो ।

बिदा भए एक नम्र योद्धा

बिदा भए एक नम्र योद्धापञ्चायतकालमा आममानिसले उनलाई कुनै जादुयी पात्रझैँ वर्णन गर्थे; हिँड्दा–हिँड्दै अलप हुने, हेर्दाहेर्दै भेष बदल्ने, जसलाई खोज्न प्रहरीले सक्दैनथ्यो । उनले पाइलटको टाउकोमा पेस्तोल ताकेर हेलिकोप्टर नै अपहरण गरेको किस्सा पनि सुनेको थिएँ ।

प्रश्नहरूको ह्याङओभर

प्रश्नहरूको ह्याङओभरडियर महाकविज्यू ! मेरो हातबाट तपाईंका मुनामदनको डिभोर्स भएको छैन । र, सायद युगौँसम्म हुँदैन पनि । डिभोर्स भएको केवल आधुनिक मुना मदनहरूको हो । मलाई वाक्क र हैरान बनाउने तिनै प्रश्नकर्ताहरूको हो ।

आतिथ्यलाई रोजगारी होइन, करिअरको रूपमा हेर्नुपर्छ

आतिथ्यलाई रोजगारी होइन, करिअरको रूपमा हेर्नुपर्छसंख्या, मेट्रिक्स र योजना मात्रले संस्थालाई दीर्घकालीन सफल बनाउँदैन । सम्मान, पारदर्शिता, सहकार्य र सहानुभूतिको संस्कृतिले मात्र पाहुनालाई साँचो अर्थमा आतिथ्यको महसुस गराउँछ ।

छोरीले टिसर्ट किनिदिएपछि सचिवले हटाए ड्राइभर

छोरीले टिसर्ट किनिदिएपछि सचिवले हटाए ड्राइभरस्वास्थ्य मन्त्रालयका एक चर्चित चालक । ‘डिप्याक्टो सचिव’ उनको उपनाम नै थियो । मन्त्रालयमा हुँदा सचिवले खाने, खाना, खाजाको सेड्युल मात्र होइन, सचिवको तर्फबाट महत्त्वपूर्ण भेटहरू पनि उनैले गर्थे । सचिवले नै ‘उसलाई’ भेट्नु न भन्थे । कसैकसैले त ‘सानो सचिव’ पनि भने ।

कर्णाली प्रदेशमा लैंगिक समानताको अवस्था

कर्णाली प्रदेशमा लैंगिक समानताको अवस्थापछिल्ला वर्षहरूमा महिला सशक्तीकरण, लैंगिक समानता र सामाजिक समावेशिताका क्षेत्रमा केही सकारात्मक प्रयासहरू देखिएका छन्, वास्तविक सुधार अझै धेरै बाँकी छ ।

बजेटले सम्बोधन गर्नुपर्ने बाँकेका तीन सवाल

बजेटले सम्बोधन गर्नुपर्ने बाँकेका तीन सवालनेपालगञ्ज क्षेत्र कृषि, उद्योग र सेवा क्षेत्रमा लगानी प्रवर्द्धन गर्न उपयुक्त क्षेत्र हो । यी पूर्वाधार परियोजनाहरू सम्पन्न भएपछि निजीक्षेत्रको लगानी आकर्षण बढ्नेछ र रोजगारी सिर्जना हुँदै पश्चिम नेपालको समग्र जीवनस्तरमा सुधार आउनेछ ।

च्याट जीपीटीसँग गरिएका ती प्रश्न, जसले नेतालाई ऐना हेर्न बाध्य पार्‍यो

च्याट जीपीटीसँग गरिएका ती प्रश्न, जसले नेतालाई ऐना हेर्न बाध्य पार्‍योहो, मलाई थाहा छ । जनताले हामीलाई भ्रष्ट, नालायक र देश बिगार्ने तत्त्व ठान्छन् । तर यो धारणा सधैँ पूर्ण सत्य होइन । सबै नेता एउटै थैलीका बाँदर होइनन्

शिक्षक आन्दोलन र माओवादीको व्यवहारमा आएको विरोधाभास

शिक्षक आन्दोलन र माओवादीको व्यवहारमा आएको विरोधाभासयदि परिवर्तनका प्रणेता आफैँले परिवर्तनका मेरुदण्डहरूलाई तहसनहस गर्न थाल्छन् भने त्यो परिवर्तन टिकाउ हुँदैन । इतिहासले यस्ता अवसरवादी सत्ताहरूलाई दण्डित गरेको छ– र भविष्यमा पनि अवश्य गर्नेछ ।

सरकार, मेरो बिहे गर्ने जिम्मा तिम्रो !

सरकार, मेरो बिहे गर्ने जिम्मा तिम्रो !सँगै पढेको सँगै धुलो र भाँडाकुटी खेलेको साथी अस्ट्रेलिया गएर सम्पत्ति जोढेर बिहे गर्ने तयारी भइसक्यो । आफू भने नेपालमा लुखुरलुखुर हल्लिएर बसेको छु ।

ठेगाना: तीनपाटन, सिन्धुली

ठेगाना: तीनपाटन, सिन्धुलीसाहित्यिक रचनाहरूमा म ठेगानामा ‘तीनपाटन, सिन्धुली’ लेख्थेँ । र, केहीयता जबदेखि म संस्मरण लेख्ने अभ्यासमा छु, मेरो साथी कवि दीपक चौलागाईंको अचानक फोन आउँछ– आज भने अनौठो संस्मरण पढ्न पाइयो, यसमा तीनपाटन कतै उल्लेख भएको रहेनछ । भुलिएँ कि भनेर फोन गरेको ।

सोसल मिडियासँग सशंकित च्याट जीपीटी, भन्छ- भविष्यमा एकता र विभाजन दुवै ल्याउन सक्छ

सोसल मिडियासँग सशंकित च्याट जीपीटी, भन्छ- भविष्यमा एकता र विभाजन दुवै ल्याउन सक्छ