Shilapatra शिलापत्र - खबरको स्थायी ठेगाना

Medhavi

Medhavi

The Next

The Next

विचार

औषधिको ‘क्याप्सुल’झैँ लाग्ने दुःखलाई जित्नेहरूको कथा

औषधिको ‘क्याप्सुल’झैँ लाग्ने दुःखलाई जित्नेहरूको कथायिनलाई दुःखका पहाडले थिचेर उठेका, बाँचेका र हाँसेका ज्याद्रा मानिसहरूमा खोतल्नुपर्छ । तिनको हँसमुख मुहारमार्फत निस्कने रसायनको गुणत्व तौलने कुनै औजार छैन ।७ भदौ, २०८२

जलाधार व्यवस्थापनमा स्थानीय शासन

जलाधार व्यवस्थापनमा स्थानीय शासनस्थानीय तहहरूमा स्रोत संरक्षणका लागि संस्थागत संयन्त्र निर्माण गरिनुपर्छ । जुन धनकुटा र काभ्रे जिल्लाका स्थानीय तहहरुमा सुरु गरिएको छ ।६ भदौ, २०८२

कृषि साम्राज्यवाद र अमेरिकी व्यापार युद्ध

कृषि साम्राज्यवाद र अमेरिकी व्यापार युद्ध५ भदौ, २०८२

किन आवश्यक छ नेपाली भूपरिदृश्यको चस्माबाट भारतीय विदेश नीति ?

किन आवश्यक छ नेपाली भूपरिदृश्यको चस्माबाट भारतीय विदेश नीति ?५ भदौ, २०८२

नेपाली, लिलिपुट र लघुताभास (पोडकास्टसहित)

नेपाली, लिलिपुट र लघुताभास (पोडकास्टसहित)हामी सधैँ हाम्रो नेपाली गौरवशाली इतिहासको बढाइ चढाइ कुरा त गर्छौं, तर व्यवहारमा त्यो गौरव प्रतिविम्बित देखिँदैन । राष्ट्रियताको नाममा हामीले गर्ने विरोध आफ्नो अस्तित्व, संस्कृति र पहिचानप्रतिको गर्वभन्दा आत्महीनता वा लघुताभासबाट बढी प्रेरित देखिन्छ ।३१ साउन, २०८२

अमेरिका पुनर्स्थापनाको दुष्चक्रमा भुटानी शरणार्थी

अमेरिका पुनर्स्थापनाको दुष्चक्रमा भुटानी शरणार्थीअमेरिकाले देशनिकाला गरेर भुटान पुर्‍याएपछि भारतको बाटो भएर झापा आइपुगेका २४ वर्षीय निजेश गुरुङले भने–अमेरिकाले चिनेन, भुटानले निकाल्यो, नेपालले स्वीकार गरिरहेको छैन । अब हामी कहाँ जाने ? कुन देश जाने ?२७ साउन, २०८२

पानीबिना चल्दैन संसार

पानीबिना चल्दैन संसारशुद्ध पानीको मापन गर्ने प्राकृतिक माध्यम नै दुबो हो । कुनै ठाउँको दुबो हरियो छ भने त्यहाँको पानी पनि सफा हुन्छ र हरियो छैन, सुकेको छ, बाङ्गो टिङ्गो छ भने त्यहाँको पानी फोहोर छ भनेर सजिलै बुझ्न सकिन्छ ।२६ साउन, २०८२

मानव बेचबिखन सम्बोधन गर्ने कानुनी खाकामा दृष्टिकोणको खडेरी

मानव बेचबिखन सम्बोधन गर्ने कानुनी खाकामा दृष्टिकोणको खडेरीयो मस्यौदाका निर्माताहरूले दिन सक्छन्, हालसम्म बेचिएर फर्केर विभिन्न नाममा सञ्चालित पुनर्स्थापना गृहहरूमा पठाइएका कति संख्यामा महिलाहरू ससम्मान साबिकको पारिवारिक र सामाजिक सम्बन्धमा फर्के भनेर ?२६ साउन, २०८२

भ्रष्टाचारको भूमरीमा पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल

भ्रष्टाचारको भूमरीमा पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलविमानस्थल निर्माणका लागि आवश्यक पूर्वाधार र बजारमूल्यको अनुमान गरेर तोकिएको मूल्यभन्दा बढी प्रस्ताव पेस भएपछि ठेक्का प्रक्रिया रद्द गर्नुपर्नेमा प्राधिकरणले चिनियाँ कम्पनीसँग वार्तामार्फत अनुमानित लागतमा सम्झौता गर्‍यो ।२६ साउन, २०८२

भारतीय थिंक ट्यांकहरूको नजरमा: बढ्दो चीन, चुनौती र अघि बढ्ने उपाय

भारतीय थिंक ट्यांकहरूको नजरमा: बढ्दो चीन, चुनौती र अघि बढ्ने उपायचीन-भारतबीच उच्च हिमाली भेगको सिमानामा भएको कठिन लडाइँको भिन्नै ऐतिहासिक परिचय छ भने व्यापारिक रणनीतिका लागि बेला-बेलामा कूटनीतिक सम्बन्ध सहज बनाएका ताजा दृष्टान्त पनि छन् । विश्वव्यापीकरण र आर्थिक उदारीकरणको फाइदा दुवै मुलुकले लिए पनि सबैभन्दा बढी आर्थिक फाइदा लिनेमा चीन पर्छ ।२४ साउन, २०८२

डिजिटल भिड र युवा चेतना

डिजिटल भिड र युवा चेतनानेपालमा पनि यस्तै जागरुक, उत्तरदायी, अनुशासित युवाको खाँचो छ । युवाहरू केवल ‘डिजिटल भिड’ मात्र बन्ने हो कि ‘डिजिटल नेतृत्व’ निर्माण गर्न तयार हुने, यो युवाकै हातमा छ । अब गालीले होइन, विचारले सत्तालाई चुनौती दिनुपर्छ ।२३ साउन, २०८२

शहरी गरिबी निवारणमा लुम्बिनी सरकार विपन्नसँग कति नजिक ? चीन र भुटानबाट सिक्ने कि

शहरी गरिबी निवारणमा लुम्बिनी सरकार विपन्नसँग कति नजिक ? चीन र भुटानबाट सिक्ने किगरिबी निवारणमा वडा समिति, नागरिक समाजका संस्था र स्थानीय समुदायलाई संलग्न गराउँदा प्रभावकारी हुने अनुभवले सिद्ध गरेको छ, जसले गरिबको पहिचान गर्न र उनीहरूकै नेतृत्वमा समाधान खोज्न मद्दत गर्छ ।२३ साउन, २०८२

प्रश्नहरूको चाङमा उभिएर प्रचण्डमाथि प्रश्न उठाउँदै जनार्दन

प्रश्नहरूको चाङमा उभिएर प्रचण्डमाथि प्रश्न उठाउँदै जनार्दनबहस विचार र विधिमा हुने हो । विचारमा असहमति भए आफ्नो विचार प्रस्तुत गर्नु पर्दैन ? विधि त भनिएकै छ, भए सहमति नत्र निर्वाचन । यसो गर्न कोसिस पनि भएकै छ ।२२ साउन, २०८२

एमालेभित्र मौनता चिर्दै विद्या प्रकरण : आँधीअघिको सुनसान ?

एमालेभित्र मौनता चिर्दै विद्या प्रकरण : आँधीअघिको सुनसान ?एमालेभित्र देखिएको यो ‘सुनसान’ अवस्था शान्ति होइन, आँधीको पूर्वसंकेत हो । विद्या भण्डारीका विकल्पमूलक पहलकदमी र ओलीको निरंकुश शैलीको टकराव अब एमालेभित्रको प्रमुख द्वन्द्व बन्दै जानेछ ।१५ साउन, २०८२

विश्वको ‘ट्रेन्ड’ एकातिर, नेपालको शिक्षा अर्कोतिर

विश्वको ‘ट्रेन्ड’ एकातिर, नेपालको शिक्षा अर्कोतिरप्राथमिक तहदेखि नै विद्यार्थीको सिकाइको जग बलियो बनेको छैन । जसरी हुन्छ, एसईईमा विद्यार्थीको उत्तीर्णदर बढाउने प्रतिस्पर्धामा सरकार, विद्यालय र शिक्षक छन् । यसले शिक्षालाई सिकाइ र सिर्जनाको गुदीमा होइन, ग्रेड बढेको देखाएर सरकार र विद्यालय सफल भएको देखाउने सतही अभ्यासमा छौँ ।१५ साउन, २०८२

मैले बुझेको संसद र भोगिरहेको संसद

मैले बुझेको संसद र भोगिरहेको संसदअबको चरणमा मेरो प्रयास संघीय शासनलाई थारू जनजीवनसँग व्यावहारिक रूपमा गाँस्ने हुनेछ, जहाँ नीतिमा थारू अनुहार देखियोस्, सेवामा थारू भाषा बोलियोस् र नेतृत्वमा थारू आवाज सुनियोस् । त्यही संघीयता नै वास्तविक जनसंवेदनशील लोकतन्त्र हुनेछ ।११ साउन, २०८२

वाक्‌ स्वतन्त्रताका कुरा

वाक्‌ स्वतन्त्रताका कुरा अहिले देखिएको वाक् स्वतन्त्रताको अवधारणाले विगतका केही शताब्दीदेखि मात्रै ठोस रूप लिन थालेको जस्तो देखिन्छ । वाक् स्वतन्त्रताको अवस्थामा सत्य र असत्यको स्वतन्त्र र खुला झडप हुन सक्छ, अनि तथ्य विजयी भएर निस्कन्छ, यस्तो खालको आशय व्यक्त गरेका रहेछन् अंग्रेजी कवि जन मिल्टनले, सन् १६४० ताका ।११ साउन, २०८२

भाषा विमर्शः लिम्बू भाषाका चुनौती चिर्ने कसरी ?

भाषा विमर्शः लिम्बू भाषाका चुनौती चिर्ने कसरी ?पछिल्लो समयमा लिम्बू भाषामा खस नेपाली तथा अंग्रेजी भाषाको गहिरो प्रभाव परेको छ । लिम्बू भाषाविज्ञानले मान्यता दिएका शब्दभन्दा बेग्लै शब्दहरू प्रयोग हुन थालेका छन् । यसले गर्दा याक्थुङ लिम्बू समुदायको भाषा, संस्कृति, इतिहास आदिमा असर पुगेको छ । यो डिजिटल युगमा लिम्बू भाषालाई प्रविधिसँग जोड्नु आवश्यक छ ।१० साउन, २०८२

बंगाल विधानसभामा पहिलोपल्ट नेपालीमा भाषण गर्ने दार्जिलिङे देवप्रकाश

बंगाल विधानसभामा पहिलोपल्ट नेपालीमा भाषण गर्ने दार्जिलिङे देवप्रकाशहो, देवप्रकाश राई उनै नेता थिए जमानामा, जसको वरिपरि नै दार्जिलिङको राजनीति घुमिरहन्थ्यो । त्यो ८० को दशकभन्दा अघिको कुरा हो, जतिबेला दार्जिलिङको सामाजिक परिवेश अलग थियो । राजनीतिक संस्कार अलग थियो । इतिहास, भूगोल, समाज सब अलग थियो ।९ साउन, २०८२